Onarıcı Tarım

Besleyici ve nitelikli gıda üretimi yaparken, toprak ekosistemini iyileştiren & zenginleştiren yöntemleri barındıran tarımsal sistemlere onarıcı tarım (regenerative agriculture) denir. Üretim yaparken; bitkiyi, hayvanları, çiftçiyi korumak ‘sistemi bozmamak’ temel şarttır. 

Onarıcı tarım ‘toprak’ı önemser; toprak canlı bir ekosistemdir. Toprak, trilyonlarca bakteri, on binlerce nematod (parazit) ve protozoa, kilometrelerce uzunlukta mantar ağından oluşur. Toprak, karbon yutağıdır. Atmosfer ve bitki örtüsünün toplamından daha çok karbon barındırır.

Neden onarıcı tarıma ihtiyaç var?

• Kimyasal gübre ve pestisit kullanımı ile yeni geliştirilen güçlü tohumlar ile topraktaki mikroorganizmaların çoğu ölür;
• Pulluk ve traktör ile toprağın su ve hava barındıran gözenekli yapısı bozulmuştur;
• sonuç olarak, toprağın O2 ve su tutma kapasitesi azalır, mikroorganizmalar azalır ve organik maddeler azalmıştır.

Onarıcı tarım nedir?

Rodale Enstitüsü’nde 1980’lerde bulunmuş bu sistem, organik veya iyi tarım değildir. Organik tarım, tarım yapılan arazinin ekosistem sağlığını geliştirmek adına yapılan tarımdır. 

• Su tutma kapasitesi,
• organik madde miktarı,
• toprak mikrobiyolojisi öğrenilir ve iyileştirilir.

BM verilerine göre, 50 yıl içerisinde verimli toprağın üst kısmı, yani gıda üretim kapasitesinin çoğu kaybedilecektir. Oluşacak gıdaların ise, toprağın kalitesizleşmesinden dolayı besleyicilik değeri azalacaktır.

Onarıcı Tarım’ın Temel Amaçları

• Üst toprak yaratma,
• Biyoçeşitlilik artışı,
• Su döngüsünde iyileşme,
• Ekosistem hizmetlerinde zenginleşme,
• Tarımsal üretimde kullanılan toprağın sağlık ve niteliğinde artış
• Karbon gömme kapasitesinin artırılması yoluyla iklim değişikliğine karşı mücadeledir.

Onarıcı Tarım Teknikleri 

Her geçen gün artan bu tekniklere örnek olarak; toprak işlemesiz tarım, bütüncül yönetim, dönüm hattı tasarımı, tarımsal ormancılık, permakültür, kompost, biyokömür, otlatmalı ormancılık, ekolojijk su kültürü, hayvan entegrasyonu, organik yıllık mahsül üretimi gibi örnekler verilebilmektedir. 

Onarıcı tarımın kullanılamadığı durumlar da mevcuttur. Örneğin, toprağın üst tabakası korunduğu için, kök bitki yetiştiriciliğinde (patates, havuç, kereviz veya pancar) ve küçük tohumlu ekin üretiminde problemdir çünkü bu bitkilerin ekimi için toprağın işlenmesi, hassatta ekinlerin toprağın altından alınması gerekmektedir.

Onarıcı tarım ‘Ne yiyorsak oyuz’ yerine, ‘Yediğimiz, nasıl bir toprakta beslendiyse, oyuz’ ilkesini savunur.

Öneriler

1. EIT-Food Regenerative Agriculture Revolution Programme https://www.eitfood.eu/blog/can-regenerative-agriculture-replace-conventional-farming?gclid=CjwKCAjw_ISWBhBkEiwAdqxb9s-SOaAOo369XvLsyuB3xTVAeeZ_Eeuna_ZcgxVMSRZ8AW_EDYblIhoCJC8QAvD_BwE 
2. Kiss the Ground – Netflix Belgesel 
3. Allan Savory – TEDx Konuşması https://www.youtube.com/watch?v=vpTHi7O66pI&ab_channel=TED 
4. Kitap / Permakültüre Giriş https://www.sineksekiz.com/urun/permakulture-giris 
5. Kitap / Regenerative Agriculture https://www.amazon.com/Regenerative-Agriculture-Practical-Systems-Making/dp/9151910519 
6. Anadolu Meraları Podcast; Onarım Çağı https://open.spotify.com/show/5ep6JFz0l2FglRyyxxZvve 

Kaynak: Anadolu Meraları, https://www.anadolumera.com/